Şamanlar “Gömlekleri” ile doğar. Yani şamanlık bir içsel çağrı ile gelir ve Atadan Evlada miras kalır. Şamanlığa geçiş ritüelleri çok acı vericidir ve çeşitli Tanrısal varlıklar tarafından gerçekleştirilir. Göksel Varlıklar, atalar, cinler, şamancıl hayvanlar, yılanlar, geyikler, ejderhalar vb. gibi hayvan kılıklarına girerek Şamanı erginler. Campbell’ın dediği gibi “Tanrının Maskeleri Sayılamayacak Kadar Çoktur”.
En arkaik İnisiyasyon yani “Ölüp Dirilme” anlatısı bir Yılan-Ejderha ya da Balık tarafından yutulma ve yeniden kusulma şeklindedir. Yunus Peygamber anlatısında olduğu gibi. Bu ruhsal varlıklar Şamanı erginler. Ona gizli dilleri öğretir. Kuş Dili, Ruhların Dili ve Hayvanların Dili gibi. Bir takım gizli bilgileri kulağına fısıldarlar. Hz. Süleyman anlatısında olduğu gibi. En önemlisi şamanı OTACI yaparlar ve O’na sağaltım gücü verirler. Medicine Man.
Yılanlar ve Ejderhalar, Şamana şifa güçlerini veren hayvanlardır. Şamanın çeşitli ayin ve büyülerinde kullandığı ve biz Türklerin “Cada Taşı” olarak bildiğimiz kozmolojik taş’ta, bu göksel varlıklar tarafından verilir. Anadolu masallarında da anlatılan bu sihirli taşlar, çoğunlukla Ejderha ve Yılan ile ilişkilendirilir. Onların mücevher, hazine ve sihirli taşlara sahip oldukları anlatılır. Anadolu’da Yılan Taşı adı verilen taşlarında, şifa gücü taşıdığına inanılır.
Bu “Arketipsel İkonografiler”, bütünüyle erginlenme sınavında Şamana görünen ve bilinçaltına gelen illüzyonlardır.
Türk Gölge Tiyatrosu olan ve Karagöz Hacivat olarak bildiğimiz oyunlar, Türklere ait kültür kodlarını ve Kolektif Bilinçaltı arketiplerini görmemizi sağlar. Gösterilerde kullanılan pek çok İkonografik kuklanın, Türk Şamanlık Geleneği ile bağlantısı vardır.
Şamanların Gömleklerinin üzerinde bu Tanrısal Yer Altı varlıklarının resimleri yer alır. Balık, Ejderha, Yılan, Canavar, Semender gibi varlıklar Bilinçaltı arketipleridir. Ve onların Şamancıl-Şifacıl güçlerini ifade eder.
Gelenekten Geleceğe aktarılan Kültürel Miras, asıl anlamı ve işlevi unutulsa da, bir şekilde, İkonografik olarak devam eder. Nuray Bilgili..