Yüksek Seçim Kurulunun (YSK) teşkilat yapısı 1950 tarihli ile 1961 tarihli farklı kanunlara dayanmaktaydı.

Geçen süre zarfında nüfusun artması, gümrük kapılarında, elçiliklerde, konsolosluklarda oy kullanma gibi imkânların gelişmesinden ötürü YSK’ya münhasır bir teşkilat kanunu kurulması zorunluluk arz etmeye başlamıştır. Bu ihtiyaçtan kaynaklı Meclis Başkanlığına sunulan Yüksek Seçim Kurulunun Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Teklifi, geçtiğimiz Perşembe günü Meclis Genel Kurulunda kabul edilerek kanunlaştı.

YSK Teşkilat Kanunu özetle aşağıdaki değişiklikleri sağlıyor:

1) Kurul görevlerini yerine getirirken ve yetkilerini kullanırken bağımsız ve tarafsız olacak. Hiçbir organ, makam, merci veya kişi, Kurula emir ve talimat veremeyecek.

2) Kurul, 7 asıl ve 4 yedek üyeden oluşacak. Üyelerin 6’sı Yargıtay, 5’i Danıştay genel kurullarınca kendi üyeleri arasından gizli oyla ve üye tam sayılarının salt çoğunluğuyla seçilecek. Üyelerin görev süresi 6 yıl olacak. Süresi biten üye yeniden seçilebilecek. Başkan ve başkanvekili, Kurul üyeleri arasından gizli oyla ve üye tam sayısının salt çoğunluğuyla seçilecek.

Kurulun görev süresi biten üyeleri yerine, yenilerinin belirlenmesi için 3 yılda bir ocak ayının ikinci yarısında seçim yapılacak ve üyelerin görev süresi, seçilme tarihlerine bakılmaksızın ocak ayının son gününden itibaren hesaplanacak. Yeni üyelerin tamamının seçilmelerine kadar eski üyeler görevlerine devam edecek.

Kurul, kararlarını salt çoğunlukla verecek; oyların eşitliği halinde başkanın bulunduğu tarafın görüşü doğrultusunda karar verilmiş olacak.

3) YSK’nın görevleri şunlar olacak:

– Seçimlerin başlamasından bitimine kadar, seçimin düzen içinde yönetimi ve dürüstlüğüyle ilgili bütün işlemleri yapmak ve yaptırmak, seçim süresince ve seçimden sonra seçim konularıyla ilgili bütün yolsuzlukları, şikâyet ve itirazları incelemek ve kesin olarak karara bağlamak.

– Cumhurbaşkanı seçimi tutanaklarını kabul etmek ve seçilen cumhurbaşkanı adına seçildiğine dair tutanak düzenlemek.

– TBMM üyelerinin seçim tutanaklarını kabul etmek.

– Seçmen kütüğünün oluşturulması, güncellenmesi, yönetilmesi ve denetimine ilişkin usul ve esasları belirlemek.

– Seçim sürecinde, seçmenlerin hak ve yükümlülükleri ile seçim iş ve işlemlerinin anlatılması amacıyla, radyo ve televizyonlarda zorunlu yayın kapsamında yayınlanmak üzere tanıtım programları hazırlamak veya hazırlatmak.

3) Merkez ve taşra teşkilatından oluşacak olan YSK’nın teşkilat yapısı şu şekilde olacak:

Merkez teşkilatı: Seçmen Kütüğü Genel Müdürlüğü, Seçim Hizmetleri Genel Müdürlüğü, İnsan Kaynakları Dairesi Başkanlığı, Strateji Geliştirme Dairesi Başkanlığı ve Özel Kalem Müdürlüğü.

Taşra teşkilatı, ilçe ve yurt dışı ilçe seçim kurullarına bağlı seçim müdürlüklerinden oluşacak. Kurul, gerekli görülen illerde, il seçim kuruluna bağlı seçim müdürlüğü kurabilecek.

4) YSK merkez teşkilatında, seçim uzmanı ve seçim uzman yardımcısı istihdam edilebilecek. Kurulda geçici personel çalıştırılabilecek.

5) Taşra teşkilatında çalışacak olan seçim müdürü ve müdür yardımcıları, kurul personeli arasında yapılacak yazılı ve sözlü sınav sonucuna göre başkan tarafından atanacak.

Seçim müdürü ve seçim müdür yardımcılarında hukuk fakültesi veya siyasal bilgiler, idari bilimler, iktisat ve maliye alanlarında en az 4 yıllık yükseköğrenim yapmış veya bunlara denkliği kabul edilmiş yabancı öğretim kurumlarından mezun olma şartı aranacak.

Seçim müdürü ve seçim müdür yardımcıları, nüfusa kayıtlı oldukları ilçelerde görev yapamayacak, geçici görevde geçen süreler de dâhil aynı yerde 6 yıldan fazla çalışamayacak ancak bu süreyi dolduranlar, ihtiyaç duyulması halinde YSK başkanının kararıyla en fazla bir yıl daha aynı yerde çalışabilecek.

Seçim müdürü ve müdür yardımcılığı kadrolarına, öncelikle görevde yükselme suretiyle atama yapılacak.

6) Seçim Kurulu başkanları, kendilerine bağlı seçim müdürü ve diğer personelin disiplin amiri olacak. Kurul merkezinde tüm personel için disiplin kurulu oluşturulacak.

7) YSK başkanı ile il ve ilçe seçim kurulu başkanları; bütün memur, işçi ve hizmetlileri seçim iş ve işlemlerinde görevlendirebilecek, bunlar dışında da gerekli gördüğü kimseleri çalıştırabilecek ancak hâkim, Cumhuriyet savcısı, vali, kaymakam, asker ile kolluk amir ve memurlarını çalıştıramayacak.

8) Mevcut YSK Başkanı, başkanvekili ve üyeleri, kalan görev sürelerini tamamlayacak. 2016 yılındaki yenileme seçimiyle seçilen üyelerin yerine 2022 Ocak ayında yenileme seçimi yapılacak.

9) Düzenlemenin yürürlüğe girdiği tarihte nüfusa kayıtlı oldukları ilçelerde görev yapan seçim müdürleri ile bulundukları yerde 6 yıldan fazla görev yapan seçim müdürleri, ilgili yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren en geç bir ay içinde bölgeler arası yer değiştirme suretiyle atamaya tabi tutulacak.

Çalışmalarınızda kolaylıklar dilerim,

Selam ve saygılarımla…

Daha detaylı bilgi için:

https://www.tbmm.gov.tr/sirasayi/donem26/yil01/ss505.pdf

TBMM