Derya YILDIRIM
Geleneksel bakış açısı insanı hayvandan üstün görür: Akıl, bilinç, dil, sanat, teknoloji… Tüm bunlar bizi “özel” yapar. Ama ya bu farklar, düşündüğümüz kadar büyük değilse? Ya da daha ileri gidelim: Belki de farklı olmak, daha iyi ya da daha kötü olmak anlamına gelmiyordur. Belki de mesele, üstünlük değil, farklı yollarla var olmayı öğrenmektir.
1. Karmaşıklık mı, Gereksizlik mi?
İnsanlar kendilerini karmaşık canlılar olarak tanımlar: Düşünür, sorgular, plan yaparız. Ama bu karmaşıklık, her zaman bir avantaj mı? Hayvanlar hayatta kalmak için ne gerekiyorsa onu yapar. Onlar için hayat basit ve nettir. Biz insanlar ise sürekli bir anlam arayışı içindeyiz. Mutlu olmak için para, başarı, aşk gibi kavramların peşinden koşarız ama çoğu zaman tatmin olamayız. Belki de asıl fark, hayvanların hayatı olduğu gibi kabul etmeleri, bizim ise sürekli değiştirmeye çalışmamızda yatıyor.
2. Özgürlük mü, Bağımlılık mı?
İnsanlar özgür iradeye sahip olduklarını düşünürler. Seçim yapabilir, hayatlarını istedikleri gibi şekillendirebilirler. Ancak bu özgürlük, bazen bağımlılık halini alır. Toplumun beklentileri, kültürel normlar, ekonomik koşullar… Gerçekten ne kadar özgürüz? Hayvanlar doğanın döngüsüne bağlıdır ama aynı zamanda bu döngünün bir parçası olarak uyum içinde yaşarlar. İnsan ise doğayı şekillendirirken, çoğu zaman kendini doğadan koparır. Belki de hayvanlar gerçekten daha özgürdür.
3. Duygusal Derinlik mi, Duygusal Karmaşa mı?
İnsanlar derin duygulara sahip olduklarını iddia ederler. Sevgi, umut, suçluluk, pişmanlık… Ama bu duygular bazen bizi ileri taşımak yerine, ağır bir yük haline gelir. Hayvanlar ise duygularını yaşar ve bırakırlar. Bir köpek sevildiğini hissettiğinde mutlu olur, tehlike geçtiğinde korkusu biter. İnsan ise geçmişin hatalarını düşünür, geleceğin belirsizliklerinden kaygı duyar. Belki de insan olmanın en büyük farkı, duyguları anlamlandırmakta değil, onları gereksiz yere büyütmekte yatıyordur.
4. Medeniyet mi, Kaos mu?
İnsan medeniyetler kurdu: Teknoloji, sanat, bilim… Ama bu medeniyet, dünyayı daha iyi bir yer mi yaptı? Doğayı tahrip eden, savaşlar çıkaran, adaletsizlik yaratan da biziz. Hayvanlar ise doğanın dengesini bozmaz. Bir aslan avlandığında, ihtiyacı kadarını yer. İnsan ise sınırsız hırsıyla kaynakları tüketir. Belki de asıl fark, hayvanların doğanın kurallarına uyması, insanın ise bu kuralları bozmasıdır.